MUĞLA AÇIKLARINDA KURTARILAN ALEVİ MÜLTECİLERLE İLGİLİ ŞOK EDEN RAPOR: GERİ İTMELER, ŞİDDET VE HUKUK İHLALLERİ
MUĞLA AÇIKLARINDA KURTARILAN ALEVİ MÜLTECİLERLE İLGİLİ ŞOK EDEN RAPOR: GERİ İTMELER, ŞİDDET VE HUKUK İHLALLERİ
11 Kasım 2025 — MUĞLA
Birleşmiş Milletler kurumlarına sunulmak üzere hazırlanan bağımsız rapor, 15 Ekim–5 Kasım 2025 tarihleri arasında yaşanan ve Türkiye’nin Muğla açıklarında kurtarılan Alevi mülteci grubunun maruz kaldığı ağır insan hakları ihlallerini ortaya koydu.
Rapora göre, aralarında 5 çocuğun da bulunduğu 17 kişilik Alevi mülteci grubu, Yunan güçleri tarafından şiddet uygulanarak geri itildi ve denizde ölüme terk edildi.
YUNAN GÜÇLERİNDEN COPLU SALDIRI, GASP VE DENİZE ATMA
Raporda yer alan ifadeler, Yunanistan sahil güvenliğinin üniformasız personelle yakaladığı mültecilere coplarla saldırdığını, paralarını ve telefonlarını gasp ettiğini, ardından grubu şişme can sallarına zorla bindirip Türk karasularına ittiğini ortaya koyuyor.
Bu uygulama, AİHS, 1951 Cenevre Sözleşmesi, AB Temel Haklar Şartı ve uluslararası deniz hukuku açısından ciddi ihlal niteliği taşıyor.
SAHİL GÜVENLİK KURTARDI: MÜLTECİLERİN TÜRKİYE’DEKİ SERÜVENİ BAŞLADI
15 Ekim günü Marmaris açıklarında sürüklenen can salları tespit edildi. Sahil Güvenlik Botu KB-116, 17 kişi ve 5 çocuğu kurtardı. Grup daha sonra Ula Geri Gönderme Merkezi’ne, ardından Harran Geçici Barınma Merkezi’ne sevk edildi.
HUKUKİ BELGELERE RAĞMEN RED, GECE YARISI TRANSFERLERİ
Alevi sivil toplum kuruluşları ve avukatlar, mültecilerin durumunu öğrenmek için merkezi ziyaret etmek istedi ancak yetkililer ilk etapta “mülteciler burada değil” dedi. Aynı günün ilerleyen saatlerinde grubun Ula’dan Şanlıurfa’ya gizlice nakledildiği doğrulandı.
Avukatların verdiği yeminli ifadelere göre, mülteciler geri gönderilme hâlinde işkence ve infaz riski taşıyor.
AVUKATLARA BASKI: ARAMA DAYATMASI VE GÖRÜŞMELERE MÜDAHALE
Rapor, avukatların yasal haklarını kullanması sırasında özel güvenlik görevlileri tarafından hukuksuz biçimde aranmak istendiğini, avukat–müvekkil görüşmesinin duyulabilecek mesafeden takip edildiğini ve tercümanın uzaklaştırılmaya çalışıldığını belgeliyor.
Bu uygulamalar hem Türk Avukatlık Kanunu’nun 58. maddesine, hem de AİHS’nin 6 ve 13. maddelerine aykırı.
AİLE ZİYARETLERİ ENGELLENDİ, TELEFONLARA EL KONULDU
Yurt dışından gelen bir aile yakınının para ve telefon teslim etmek istemesi reddedildi. Saatler süren tartışmalar sonrası yalnızca nakit para kabul edildi; telefonların teslimine izin verilmedi, görüşme hakkı tanınmadı.
Raporda, bazı mültecilerin uygun ayakkabı bile bulamadığı, çocukların okula erişimlerinin tamamen engellendiği, bazı kişilerin intihar düşüncelerinin arttığı belirtiliyor.
BİR YILDAN FAZLA TUTULANLAR VAR
Rapor, benzer durumda olan bazı kişilerin 1 yıl 2 aydan uzun süredir idari gözetimde olduğunu ve bunun hem Türk hukuku hem de uluslararası hukuk açısından açık bir hak ihlali olduğunu belirtiyor.
YUNANİSTAN VE FRONTEX'E AĞIR SUÇLAMALAR
Rapor, Yunanistan’ın sistematik geri itme uygulamalarını yıllardır belgeleyen uluslararası kurumların bulgularına atıf yaparak, son olayın bu zincirin bir parçası olduğunu vurguluyor.
AB’nin sınır ajansı Frontex, daha önce de “geri itmeleri örtbas etmek” iddiasıyla gündeme gelmişti.
ACİL ÖNERİLER: “SINIR DIŞILAR DURDURULSUN, ÇOCUKLAR OKULA BAŞLASIN”
Rapor, 9 maddelik acil eylem planı yayınlıyor. Bunların en kritik olanları:
Sınır dışı işlemlerinin derhal durdurulması
Harran Kampı'nın bağımsız kurumlarca denetlenmesi
Uzun süreli alıkonulanların serbest bırakılması
Tüm çocukların okula kaydedilmesi
Avukat-hak ihlallerinin soruşturulması
Geri itme operasyonlarının uluslararası soruşturmalara açılması
---
SONUÇ: “ALEVİ MÜLTECİLER ÖLÜM TEHLİKESİNDEN KAÇTI, HUKUKSUZLUĞA TAKILDI”
Hazırlanan rapor, hem Yunanistan’ın hem de Türkiye’deki ilgili kurumların ağır yükümlülük ihlalleriyle karşı karşıya olduğunu ortaya koyuyor.
Özellikle çocukların eğitime erişiminin engellenmesi, avukatların baskıyla karşılaşması, mültecilerin uzun süreli gözetimde tutulması ve geri itme sırasında uygulanan şiddet, raporun en kritik bulguları arasında.